Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất như thế nào?

Cuộc xâm lược Bắc Kỳ đầu tiên của Pháp, diễn ra vào những năm cuối thế kỷ 19, đã đánh dấu một trang mới đầy bi kịch trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất như thế nào? Cùng chúng tôi tìm hiểu về sự kiện lịch sử này qua bài viết sau đây.

Bối cảnh Việt Nam trước khi Pháp xâm lược Bắc Kỳ

Trước khi bị Pháp xâm lược, Việt Nam dưới triều Nguyễn đang trải qua thời kỳ suy thoái sâu sắc. Tình hình này chủ yếu xuất phát từ việc lạm dụng quyền lực của quý tộc, tình trạng tham nhũng tràn lan, cùng với cuộc khởi nghĩa của những nông dân bị đàn áp dữ dội. Tất cả những yếu tố này đã làm giảm sức mạnh và tầm ảnh hưởng của triều đình nhà Nguyễn.

Đồng thời, kinh tế Việt Nam cũng đối mặt với nhiều khó khăn. Hầu hết người dân là nông dân nhưng họ chịu đựng gánh nặng từ thuế và thường mất đất đai. Ngoài ra, lúa gạo xuất khẩu một cách không kiểm soát, làm suy yếu nguồn thu chính của quốc gia.

Triều đình đã cố gắng thương lượng với Pháp để chia sẻ quyền lực, nhưng không thành công. Những nỗ lực này chỉ thêm minh chứng cho sự yếu đuối và mất kiểm soát của triều đình Việt Nam, tạo điều kiện cho sự xâm lược của Pháp.

Để hiểu rõ sơn về việc Pháp xâm lược Bắc Kỳ, ta cần nắm bắt rõ hơn bối cảnh lịch sử. Đến thế kỷ 19, chủ nghĩa thực dân ở châu Âu đang thăng hoa, các quốc gia như Anh, Pháp, Bỉ, Hà Lan, Đức đều cố gắng mở rộng ảnh hưởng của mình tại châu Á và châu Phi.

Pháp đã bắt đầu quan tâm đến Việt Nam từ sớm. Tuy nhiên, bước ngoặt lớn nhất diễn ra vào năm 1858, khi Pháp tiến hành cuộc xâm lược đầu tiên vào Nam Kỳ. Cuộc chiến này kéo dài đến năm 1862, Pháp chiếm quyền kiểm soát 3 tỉnh Nam Kỳ sau Hòa ước Nhâm Tuất.

Thực dân pháp đánh chiếm bắc kì lần thứ nhất như thế nào?

Âm mưu

Năm 1873, thương gia Pháp Jean Dupuis (Đuy-puy) rơi vào cuộc tranh chấp với chính quyền Bắc Kỳ. Bởi lẽ, Đuy-puy muốn vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc xuống Sông Hồng để xuất khẩu. Sự việc này tạo ra cơ hội, cái cớ cho Pháp để tiến hành xâm lược Bắc Kỳ. Francis Garnier (Gác-ni-ê) một sĩ quan Pháp đã được Dupuis nhờ vả giúp đỡ. Sau đó,  Francis Garnier đến Hà Nội mang theo 200 quân.

Diến biến

Garnier đã giả vờ điều tra tranh chấp giữa Dupuis và chính quyền địa phương. Tuy nhiên, khi đến Hà Nội, Garnier đã tấn công thành Hà Nội vào ngày 20 tháng 11 năm 1873. Trận Hà Nội năm 1873 chỉ kéo dài chưa đến một giờ với chiến thắng thuộc về người Pháp. Trong cuộc tấn công này, Nguyễn Tri Phương, một quan đại thần nhà Nguyễn, bị thương và bị bắt, dẫn đến việc thành Hà Nội bị thất thủ. Tiếp theo, quân Pháp đã đánh chiếm các tỉnh Hải Dương, Hưng Yên, Ninh Bình và Nam Định.

Kết quả

Kết quả cuộc xâm lược Bắc Kỳ lần thứ nhất là Pháp chiếm được thành Hà Nội. Thất bại của Việt Nam trong trận chiến đã dẫn đến sự thay đổi trong cấu trúc lãnh đạo của quốc gia. Thành Hà Nội đã rơi vào tay thực dân Pháp, dẫn đến việc người Pháp mở rộng ảnh hưởng của mình ra khắp Bắc Kỳ. Chính quyền nhà Nguyễn đã bị suy yếu đáng kể, mất đi quyền tự chủ. Việc thực dân Pháp chiếm đóng Bắc Kỳ đã mở ra các cơ hội thương mại mới cho Pháp.

>> Có thể bạn muốn biết thêm bài viết liên quan thực dân Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ hai như thế nào?

 Cuộc xâm lược này không chỉ làm thay đổi lịch sử của Việt Nam, mà còn mang lại những hậu quả sâu rộng, chứng minh tham vọng xâm chiếm Việt Nam của Pháp. Với bài viết trên, hy vọng đã có được câu trả lời thực dân pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất như thế nào và hẹn gặp bạn sớm trong những bài viết tiếp theo.