Phong trào cách mạng 1930 - 1931 với đỉnh cao Xô Viết Nghệ - Tĩnh là một dấu son chói lọi trong lịch sử đấu tranh anh dũng của dân tộc Việt Nam. Dựa theo SGK lớp 9, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về phong trào cách mạng 1930 - 1931 với đỉnh cao Xô Viết Nghệ - Tĩnh qua bài viết sau đây.
Tóm tắt nội dung bài giảng
Các cuộc đấu tranh của quần chúng diễn ra mạnh mẽ trên cả ba miền Bắc - Trung - Nam từ năm 1929 và đạt đỉnh cao vào năm 1930-1931 với sự ra đời của Xô viết Nghệ-Tĩnh.
Cuộc bãi công của 3.000 công nhân đồn điền cao su Phú Riềng diễn ra vào tháng 2 năm 1930.
Trong tháng 4, 4.000 công nhân nhà máy sợi Nam Định, 400 công nhân nhà máy diêm và cưa Bến Thuỷ, công nhân nhà máy xi măng Hải Phòng, hàng dầu Nhà Bè, đồn điền cao su Dầu Tiếng cũng tham gia bãi công.
Phong trào đấu tranh của nông dân diễn ra ở Hà Nam, Thái Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh và nhiều địa phương khác.Truyền đơn và cờ đỏ búa liềm của Đảng cộng sản Việt Nam xuất hiện ở Hà Nội và nhiều địa phương khác.
Nhân ngày quốc tế lao động 1/5, công nhân và tầng lớp nhân dân Đông Dương đoàn kết với vô sản thế giới, biểu dương lực lượng.
Các cuộc đấu tranh của công nhân nổ ra ở các xí nghiệp ở Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Hòn Gai, Cẩm Phả, Vinh - Bến Thuỷ, Sài Gòn - Chợ Lớn...
Các cuộc đấu tranh của nông dân nổ ra ở nhiều địa phương trên cả nước, đặc biệt là Nghệ - Tĩnh.
Phong trào phát triển mạnh mẽ nhất vào tháng 9-1930, khẩu hiệu đấu tranh chính trị kết hợp với khẩu hiệu kinh tế.
Quần chúng tổ chức tuần hành thị uy, biểu tình có vũ trang tự vệ, tấn công vào cơ quan chính quyền địch ở địa phương.
Bộ máy chính quyền của thực dân và phong kiến tay sai ở nhiều huyện bị tê liệt, ở nhiều xã bị tan rã.
Các tổ chức Đảng ở địa phương lãnh đạo quần chúng thực hiện quyền làm chủ, lập chính quyền Xô viết ở một số huyện thuộc hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
Chính quyền cách mạng thực hiện các quyền tự do dân chủ cho nhân dân, chia lại ruộng đất công, giảm tô cho nông dân, xoá nợ, khuyến khích học chữ, bài trừ mê tín dị đoan, hủ tục.
Các tổ chức quần chúng, từ thấp đến cao, đều phát triển mạnh.
Tuyên truyền giáo dục ý thức chính trị cho quần chúng được tổ chức rộng rãi.
Mỗi làng đều có tổ chức các đội tự vệ vũ trang, bảo đảm trật tự trị an làng xóm.
Thực dân Pháp khủng bố cực kì tàn bạo, ném bom tàn sát nông dân, đóng chốt tại Vinh - Bến Thuỷ, đốt phá làng mạc.
Nhiều cơ quan lãnh đạo của Đảng bị phá vỡ, hàng vạn cán bộ, đảng viên và chiến sĩ yêu nước bị bắt, bị tù đày hoặc bị giết.
Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh tuy thất bại nhưng có ý nghĩa lịch sử to lớn, chứng tỏ tinh thần oanh liệt và năng lực cách mạng của nhân dân lao động Việt Nam.
Căn cứ vào đâu để cho rằng Xô viết Nghệ - Tĩnh thật sự là chính quyền cách mạng của quần chúng dưới sự lãnh đạo của Đảng ?
Dựa vào những sự kiện sau đây, có thể khẳng định rằng Xô viết Nghệ Tĩnh thực sự là chính quyền cách mạng của quân chúng dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, các tổ chức Đảng tại địa phương đã kịp thời hướng dẫn quần chúng thực hiện quyền làm chủ. Các Ban Chấp hành nông hội xã do các chi bộ Đảng lãnh đạo đã đứng ra quản lý mọi mặt đời sống chính trị và xã hội ở nông thôn.
Lần đầu tiên trong lịch sử, nhân dân ta đã thật sự nắm giữ chính quyền ở một số huyện thuộc hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.
Chính quyền cách mạng đã quyết liệt đàn áp bọn phản cách mạng, bãi bỏ các loại thuế do đế quốc và phong kiến áp đặt, đồng thời thực hiện các quyền tự do dân chủ cho nhân dân, phân phối lại ruộng đất công cho nông dân, buộc địa chủ giảm thuế, xóa nợ, khuyến khích nhân dân học tiếng Việt, loại bỏ mê tín dị đoan và các phong tục cũ kỹ.
Các tổ chức quần chúng, từ những hình thức đơn giản như phường, ban, Hội tương tế, Hội thể dục cho đến các hình thức cao hơn như Nông hội, Công hội, Hội phụ nữ giải phóng, Đoàn thanh niên phản đế, Hội học sinh, Hội cứu tế đỏ, đều được phát triển mạnh mẽ.
Việc tuyên truyền giáo dục ý thức chính trị cho quần chúng thông qua các hội nghị, cuộc diễu hành, sách báo cách mạng được tổ chức rộng rãi. Tổ chức các đội tự vệ vũ trang Mỗi làng đều có tổ chức các đội tự vệ vũ trang, giúp đảm bảo trật tự an toàn trong làng xóm, không còn nạn trộm cướp.
Những điểm trên đã chứng minh Xô viết Nghệ Tĩnh thực sự là chính quyền cách mạng của quân chúng dưới sự lãnh đạo của Đảng. Mặc dù bị kẻ thù đàn áp, phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh vẫn đã chứng tỏ sức mạnh và vai trò quan trọng trong lịch sử cách mạng Việt Nam.
Phong trào cách mạng 1930 - 1931 với đỉnh cao Xô viết Nghệ - Tĩnh có ý nghĩa to lớn đối với cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc và tự do của nhân dân Việt Nam. Hy vọng bài học này đã giúp các em hiểu hơn về phong trào cách mạng 1930 - 1931 với đỉnh cao xô viết nghệ - tĩnh , đừng quên giúp chúng tôi chia sẻ bài học này nhé!
>> Xem lại bài học trước: Việt Nam trong thời kì khủng hoảng kinh tế thế giới (1929 - 1933).
Tài liệu tham khảo:
- Sgk Lịch sử lớp 9, 02-2018/CXBIPH/356-932/GD
