Dựa theo SGK Lịch sử lớp 9, trong bài học này, chúng ta sẽ tìm hiểu các chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của Pháp áp đặt lên Việt Nam sau thế chiến thứ nhất.
Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, thực dân Pháp đã thi hành ở Việt Nam những thủ đoạn chính trị, văn hoá, giáo dục nào ?
Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, chính sách cai trị của Pháp ở Việt Nam không hề thay đổi và đã áp dụng nhiều thủ đoạn chính trị, văn hoá và giáo dục để duy trì sự thống trị và kiểm soát tối đa ở Việt Nam.
Về chính trị, chính sách "chia để trị" được thi hành, chia đất nước thành ba kì: Bắc Kì, Trung Kì và Nam Kì, với ba chế độ khác nhau. Chính sách này gây ra sự chia rẽ giữa các dân tộc và tôn giáo tại Việt Nam, nhằm tạo ra mối chia rẽ dân tộc, từ đó kiểm soát và áp đặt quyền lực lên các nhóm dân cư. Qua đó, Thực dân Pháp tận dụng bộ máy cường hào của giai cấp địa chủ phong kiến ở nông thôn để củng cố và bảo vệ sự thống trị của họ.
Về văn hoá và giáo dục, Thực dân Pháp triệt để thực hiện chính sách văn hoá nô dịch. Họ cố tình gây tâm lý tự ti cho người dân Việt Nam và khuyến khích các hoạt động mê tín, dị đoan, cũng như các tệ nạn xã hội như cờ bạc, rượu chè, bán dâm, và nhiều hơn nữa. Chính sách này tạo ra sự mất ổn định trong xã hội và chia rẽ cộng đồng.
Họ cũng hạn chế mở các trường học và chỉ tập trung vào việc xây dựng các trường tiểu học và một số trường trung học tại các thành phố lớn như Hà Nội, Huế, Sài Gòn và một số tỉnh lị. Các trường đại học và cao đẳng ở Hà Nội thực chất chỉ là các trường chuyên nghiệp. Điều này làm hạn chế tiếp cận giáo dục và phát triển tri thức của người dân Việt Nam.
Sách, báo xuất bản công khai cũng bị lợi dụng để tuyên truyền chính sách "khai hoá" của thực dân và gieo rắc ảo tưởng về hoà bình hợp tác với thực dân cướp nước và vua quan bù nhìn bán nước.
Mục đích của các thủ đoạn đó là gì?
Mục đích của các thủ đoạn này là duy trì sự kiểm soát và thống trị của thực dân Pháp, đồng thời áp đặt các giá trị và lợi ích của họ lên người dân Việt Nam, từ chính trị, kinh tế đến văn hoá và giáo dục. Về chính trị, chính sách "chia để trị", tạo ra mối chia rẽ dân tộc để Pháp dễ bề kiểm soát và cai trị Việt Nam. Về văn hoá và giáo dục, Thực dân Pháp triệt để thực hiện chính sách văn hoá nô dịch tạo ra mất ổn định, trật tự trong xã hội.
Về chính sách giáo dục đã làm hạn chế tiếp cận giáo dục và phát triển tri thức của người dân Việt Nam. Sách, báo xuất bản bị lợi dụng để tuyên truyền chính sách "khai hoá" của thực dân nhằm tạo ảo tưởng rằng người Pháp chỉ đang "khai hóa" Việt Nam nhằm làm giảm sự phản đối của dân chúng đối với sự cai trị chính quyền Pháp.
>> Xem lại bài học trước đó: Chương trình khai thác lần thứ hai của thực dân Pháp.
>> Xem bài học tiếp theo xã hội Việt Nam phân hóa.
Như vậy, các em đã được tìm hiểu các chính sách chính trị, văn hóa, giáo dục của Pháp cai trị Việt Nam. Hy vọng các em đã hiểu bài và hẹn gặp lại trong những bài học sắp tới.
