Sự tích núi Langbiang núi Voi và suối Đa Nhim nhằm giải thích tên gọi của những địa danh nổi tiếng này. Tóm tắt sự tích này sẽ được chúng tôi gửi đến bạn đọc sau đây.
Tóm tắt sự tích núi Langbiang núi Voi và suối Đạ Nhim
Trước kia, ở vùng đất Tây Nguyên xinh đẹp này, có một ngọn núi cao mà ngày xưa, người dân địa phương chưa hề biết tên.
Tại làng Kon Đó dưới chân ngọn núi ấy, có một chàng trai nghèo tên là Ha Biang sống cùng người mẹ già. Một ngày nọ, Ha Biang gặp và yêu cô gái xinh đẹp tên Ka Lang ở làng bên. Trong vòng bảy năm, hai người kết hôn và sống hạnh phúc bên nhau.
Tuy nhiên, năm thứ 8 kể từ ngày cưới, Ka Lang vẫn chưa sinh được con. Thế mà, 4 năm hạn hán, trời không mưa khiến mùa màng khô hạn. Dân làng lâm vào cảnh đói kém.
Quyết tâm cứu lấy làng quê, Ha Biang bèn quyết định lên trời kiện trời xin mưa dù vợ cực kỳ lo lắng. Chàng hẹn rằng nếu bảy ngày không thấy chàng trở về, vợ hãy đi theo dấu vết mà chàng để lại. Sau hành trình gian khổ, Ha Biang đã hy sinh giữa chân núi Găng Reo.
Đến ngày thứ tám không thấy chồng về, Ka Lang đau xót đi tìm. Khi tìm thấy xác của Ha Biang, nàng òa khóc thảm thiết. Tiếng khóc của Ka Lang xúc động trời, khiến mưa rơi xuống. Tiếng khóc của nàng cũng làm con voi đầu đàn xúc động, đến che mưa cho nảng. Sau bảy ngày, nàng Ka Lang chết.
Suốt ba tháng trời, con voi đầu đàn đứng khóc che mưa cho Ka Lang và Ha Biang rồi cũng chết theo hai người. Nước mắt, nước mưa hòa với nhau chảy khắp buôn làng, gọi là suối Đạ Nhim.
Nhờ Ka Lang và Ha Biang hy sinh kiện trời mà dân làng mới có nước. Vì vậy, già làng đổi tên ngọn núi Kon Đó thành tên của hai người là LangBiang. Núi Găng Reo đổi tên thành núi ông Voi tức núi Voi.
Đó chính là câu chuyện cổ tích về nguồn gốc của ngọn núi Lang Biang, núi Voi và dòng suối Đa Nhim ở Tây Nguyên xưa.
Kể lại câu chuyện
Ngày xưa, ở một ngôi làng nhỏ tên là Kon Đó, có một chàng trai nghèo khổ, mồ côi cha, tên là Ha Biang. Và một cô gái xinh đẹp tên là Ka Lang, con của một gia đình giàu có. Hai người lớn lên bên nhau và yêu nhau say đắm.
Một ngày kia, Ha Biang nói với mẹ mình:
- Mẹ ơi! Con muốn cưới vợ để mẹ yên tâm...
Mẹ Ha Biang đã suy nghĩ về điều này từ lâu, nên ngay lập tức đồng ý và chuẩn bị mọi thứ cho đám cưới của con trai.
Và thế là, Ha Biang và Ka Lang bắt đầu cuộc sống chung với nhau, tràn ngập tình yêu và hòa thuận.
Bảy năm trôi qua, cuộc sống của họ tràn đầy hạnh phúc và ấm no với lúa, bắp, heo, gà, dê, trâu,...
Nhưng vào năm thứ tám, Ka Lang vẫn chưa có con. Trời đổ mưa xuống. Rồi bốn năm liền hạn hán kéo dài. Không có nước để uống, không có gạo để ăn. Thiếu hụt cả lá rau, trái ớt... Ha Biang buồn không có con. Thêm vào đó, hạn hán đã làm cháy mùa màng. Mọi người trong làng đều lo lắng vì đói kém.
Ha Biang tức giận và nói với các ông già trong làng:
- Nếu trời không mưa, chúng ta sẽ chết! Không có nước, chúng ta không thể sống! Tôi phải đi kiện trời...
- Cháu có thể kiện trời được không? Tôi đã sống gần trăm năm ở đây mà chưa thấy ai dám kiện trời. Cháu có chắc chắn làm được việc đó không? - Một ông già trong làng hỏi.
- Có thể! Cháu sẽ đi đến nơi, gặp Trời và kiện Trời! Các ông già trong làng vốn rất kính sợ và sợ Trời, nhưng khi nghe Ha Biang nói như vậy, họ đều gật đầu và một ông già khác hỏi:
- Nếu cháu kiện được Trời, đó sẽ là điều mà mọi người ở đây muốn. Ôi! Mấy năm nay, không đủ trái ớt cay, không đủ lá rau nhíp ngọt... Cái bụng đã đau lắm rồi. Không có nước, sống sao được. Phải xin Trời cho mưa rơi.
Mọi người đều cầu nguyện cho Ha Biang mạnh mẽ, khỏe mạnh, thông minh và nói những lời khiến Trời phải thua.
Sau bảy ngày, sau khi thảo luận với cả làng, Ha Biang nói với vợ mình:
- Ka Lang à! Ha Biang phải đi kiện trời, vì trời đã quên chúng ta, không cho mưa thuận gió hòa, không cho mọi nhà ấm no... Trời! Muôn loài đều căm giận!
- Ha Biang đi mấy người? - Vợ hỏi.
- Ha Biang đi một mình!
- Ha Biang đi... Ka Lang sợ không đến được trời. Đường xa đói khổ, con cọp, con heo rừng sẽ ăn mất Ha Biang!
Ka Lang khóc thương và cố gắng ngăn cản, nhưng Ha Biang vẫn quyết tâm ra đi.
- Đã nói đi là đi! Vì yêu Ka Lang, yêu làng Kon Đó, Ha Biang phải đi, kiện trời bằng được!
Biết không còn cách nào giữ đôi chân Ha Biang được. Ka Lang đành im lặng và ôm Ha Biang không muốn rời ra nữa. Ha Biang vuốt đầu vợ, âu yếm:
- Thôi, ngày mai Ha Biang đi, đừng buồn Ka Lang!
Hai người thức trắng đêm. Ka Lang nấu một nồi cơm thơm, lấy một túi gạo mới, một cái gùi và một con xà gạc hai đầu trao tay Ha Biang vừa lúc trời rạng sáng. Ha Biang nắm tay vợ, nói:
- Ka Lang ở nhà, chăm sóc mẹ già khi đau ốm... Tiếng Ha Biang không nói lớn như mọi hôm... Tiếng Ha Biang chìm trong tiếng khóc của Ka Lang đưa tiễn... Ha Biang dặn vợ:
- Ha Biang đi... nếu qua bảy ngày không thấy về Ka Lang hãy tìm đường theo tiếp gạo. Trên đường đi, cứ ba bước, Ha Biang sẽ bẻ một cây con làm dấu vết để Ka Lang dễ tìm... Ka Lang càng nức nở.
- Chúc Ha Biang đi sớm trở về.
Mặt trời đỏ rực đằng Đông. Đường lên trời giục chân Ha Biang bước.
Ha Biang đi từ núi Kon Đó đến núi Găng Reo, bảy ngày đường rừng mệt mỏi. Càng lên cao càng khát nước. Sức kiệt, gạo không còn, sông suối, núi non hiểm trở, không mở lối cho Ha Biang đi... Ha Biang gục xuống và chết lưng chừng núi Găng Reo...
Sang ngày thứ tám, nóng ruột, Ka Lang đeo gùi, xách gạo, giấu mẹ đi tìm Ha Biang.
Ka Lang lần theo vết cây con gãy đến chỗ Ha Biang nằm chết và khóc thương thảm thiết. Tiếng khóc Ka Lang vang xa khắp tám núi, tám sông, tám rừng, tám suối... Tiếng khóc Ka Lang bay tới tận trời. Trời nghe, trời hỏi:
- Tiếng khóc của ai? Ta nghe hoài không chịu nổi!
- Tiếng khóc của Ka Lang thương chồng chết! - Một thần quan nói.
- Chồng chết vì sao? Trời hỏi tiếp.
- Vì đi kiện trời xin mưa! - Một thần quan khác nói.
- Kiện ta à? Xin mưa ư? Ôi! Thần mưa đâu? Hãy cho mưa xuống trần gian.
Và thế là, lệnh trời được ban ra, cơn mưa mang theo sự sống và hy vọng bắt đầu rơi xuống...
Trong cơn mưa, Ka Lang vẫn khóc, khóc thậm chí còn dữ dội hơn, khóc mừng vì làng buôn cuối cùng cũng có nước, khóc thương cho Ha Biang đã chết giữa rừng. Tiếng khóc của Ka Lang làm xúc động con voi đầu đàn. Con voi đầu đàn dẫn đường đến chỗ Ka Lang và che mưa cho Ka Lang và Ha Biang. Và sau bảy ngày, Ka Lang cũng qua đời.
Thương cho Ka Lang và Ha Biang, con voi đầu đàn không nỡ rời đi, suốt ba tháng liền đứng khóc và che mưa cho Ka Lang, Ha Biang rồi cũng chết theo Ka Lang, Ha Biang.
Sau ba tháng mưa tầm tã, nước mưa hòa cùng với nước mắt Ka Lang, nước mắt voi tưới mát khắp núi đồi, nương rẫy, làng buôn và chảy thành suối nước! Suối nước ấy được người dân trong làng gọi là suối Đa Nhim (nước mắt), chảy qua thác Liên Khàng (Liên Khương) rồi về sông lớn (Đạ Đờn - Đồng Nai).
Nhờ vợ chồng Ka Lang, Ha Biang đã kiện trời, nên làng buôn mới có nước. Có nước là có tất cả, bắp, lúa, ớt, rau, trâu, gà, dê, vịt... Các già làng nhớ Ka Lang, Ha Biang và đặt tên Lang Biang cho ngọn núi Kon Đó. Họ đặt tên Ông Voi cho núi Găng Reo. Đó là câu chuyện về núi Lang Biang, Núi Voi và suối Đa Nhim.
Ý nghĩa và cảm nhận
Câu chuyện về Ha Biang và Ka Lang, một câu chuyện đầy tình yêu và hy sinh, mang đến cho chúng ta những bài học quý giá. Họ yêu nhau say đắm, dù gặp nhiều khó khăn, vẫn luôn sát cánh bên nhau. Ha Biang vì tình yêu với Ka Lang và ngôi làng của mình, đã quyết định đi kiện trời để cầu mưa. Cho dù, anh phải trả giá bằng mạng sống.
Khi Ha Biang quyết định đi kiện trời, cả làng đều ủng hộ anh. Họ cùng nhau cầu nguyện cho Ha Biang. Khi Ha Biang mất đi, cả làng ghi nhớ tên anh, đặt tên cho ngọn núi. Đây là bằng chứng cho sự kết nối và đoàn kết của cộng đồng dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên.
